Hiện tượng bị bóng đè khi ngủ trưa – Nguyên nhân và cách xử lý

Bị bóng đè khi ngủ trưa là một hiện tượng phổ biến và thường khiến nhiều người cảm thấy lo lắng, bất an. Khi bị bóng đè, người mắc sẽ không thể cử động hoặc phát ra âm thanh dù còn tỉnh táo. Cảm giác này thường đi kèm với hình ảnh ảo giác đáng sợ hoặc cảm giác bị đè nén. Hiểu rõ nguyên nhân và cách xử lý có thể giúp bạn giảm thiểu nguy cơ bị bóng đè, mang lại một giấc ngủ trưa thoải mái hơn.

Nguyên nhân bị bóng đè khi ngủ trưa

1. Rối loạn giấc ngủ

• Rối loạn giấc ngủ là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bóng đè. Nếu bạn không có lịch ngủ ổn định hoặc hay bị gián đoạn giấc ngủ, cơ thể dễ rơi vào trạng thái rối loạn khi bước vào giấc ngủ REM (giai đoạn ngủ sâu), dẫn đến hiện tượng bóng đè.

2. Căng thẳng và lo âu

• Các tình trạng tâm lý như căng thẳng và lo âu có thể làm gia tăng nguy cơ bóng đè. Khi bị căng thẳng, não bộ khó đạt được trạng thái thư giãn, làm cho bạn dễ tỉnh giấc đột ngột trong giai đoạn ngủ sâu, gây ra bóng đè.

3. Tư thế ngủ không thoải mái

• Ngủ ở tư thế nằm ngửa hoặc trong môi trường không thoải mái có thể góp phần gây ra hiện tượng bị bóng đè khi ngủ trưa này. Ở tư thế nằm ngửa, trọng lượng cơ thể dễ đè lên ngực, gây khó thở và tạo cảm giác bị đè nén.

4. Thay đổi hormone và chu kỳ sinh học

• Đặc biệt ở những người phải thay đổi ca làm việc hoặc có lịch trình ngủ không đều đặn, cơ thể có thể gặp khó khăn khi thích nghi, dẫn đến hiện tượng bóng đè khi giấc ngủ bị gián đoạn.

5. Mất ngủ và thiếu ngủ

• Thiếu ngủ hoặc mất ngủ làm tăng nguy cơ bóng đè do cơ thể không có thời gian để hoàn thiện chu kỳ giấc ngủ, dễ dẫn đến tỉnh giấc trong giấc ngủ sâu.

Dấu hiệu nhận biết hiện tượng bóng đè

• Cảm giác đè nặng lên ngực: Người mắc thường cảm thấy có lực nào đó đè nén lên ngực, khó thở và không thể cử động.
• Không thể phát ra âm thanh: Dù còn tỉnh táo và ý thức, nhưng bạn sẽ không thể hét hoặc kêu cứu.
• Ảo giác: Một số người bị bóng đè có thể gặp ảo giác như nhìn thấy bóng tối, hình ảnh lạ, hoặc cảm giác có ai đó bên cạnh.

Cách xử lý khi bị bóng đè

1. Giữ bình tĩnh và điều hòa nhịp thở

• Bị bóng đè khi ngủ trưa, điều quan trọng là không hoảng loạn. Thay vào đó, hãy cố gắng thư giãn và hít thở sâu. Điều này giúp giảm cảm giác sợ hãi và giúp bạn dễ dàng trở lại trạng thái bình thường.

2. Tập trung vào cử động nhỏ

• Thay vì cố gắng vùng vẫy, bạn có thể tập trung di chuyển ngón tay hoặc ngón chân. Những cử động nhỏ này có thể giúp bạn phá vỡ trạng thái bất động và lấy lại kiểm soát cơ thể.

3. Giữ tư thế ngủ thoải mái

• Khi ngủ trưa, tránh nằm ngửa. Thay vào đó, hãy chọn tư thế nằm nghiêng để giảm áp lực lên ngực và giúp giấc ngủ sâu hơn.

4. Xây dựng thói quen ngủ ổn định

• Thiết lập thời gian đi ngủ và thức dậy cố định, ngay cả khi ngủ trưa. Điều này giúp cơ thể quen với một chu kỳ sinh học đều đặn và giảm nguy cơ rối loạn giấc ngủ.

5. Hạn chế căng thẳng trước khi ngủ

• Hãy tập thói quen thư giãn như nghe nhạc nhẹ, thiền hoặc đọc sách trước khi ngủ để giảm căng thẳng và lo âu.

Hiện tượng “bị bóng đè khi ngủ trưa” không chỉ gây ra cảm giác tê cứng, khó cử động, mà đôi khi còn khiến bạn “bị ảo giác khi ngủ” thấy hình ảnh hoặc âm thanh kỳ lạ. Hai tình trạng này đều có thể xuất hiện khi não vẫn hoạt động trong lúc cơ thể nghỉ ngơi, gây ra sự xáo trộn giữa giấc ngủ và ý thức, dẫn đến những cảm giác bất thường và gây lo ngại cho giấc ngủ.

Phòng ngừa hiện tượng bị bóng đè khi ngủ trưa

1. Tạo môi trường ngủ thoải mái

• Đảm bảo rằng phòng ngủ được thông thoáng, yên tĩnh và có ánh sáng phù hợp. Một không gian nghỉ ngơi thoải mái giúp bạn dễ dàng bước vào giấc ngủ sâu hơn và giảm nguy cơ bị bóng đè.

2. Tránh ăn uống trước khi ngủ trưa

• Ăn quá no hoặc uống các chất kích thích như cà phê trước khi ngủ trưa có thể làm rối loạn giấc ngủ và dẫn đến bóng đè. Tốt nhất, hãy ăn nhẹ hoặc nghỉ ngơi trước ít nhất 30 phút trước khi đi ngủ.

3. Thực hiện các bài tập thư giãn trước khi ngủ

• Các bài tập như hít thở sâu, yoga, hoặc thả lỏng cơ thể giúp tâm trí và cơ thể thư giãn, tạo điều kiện tốt cho giấc ngủ sâu.

4. Ngủ đủ giấc vào ban đêm

• Để tránh hiện tượng bóng đè, hãy cố gắng ngủ đủ giấc vào ban đêm, tránh lạm dụng giấc ngủ trưa như một cách bù đắp thiếu ngủ. Ngủ đủ giúp cơ thể có chu kỳ giấc ngủ đều đặn và không bị gián đoạn.

Bị bóng đè khi ngủ trưa là hiện tượng phổ biến nhưng có thể phòng ngừa và kiểm soát. Việc duy trì một lịch trình ngủ khoa học, giảm căng thẳng và tạo môi trường ngủ thoải mái sẽ giúp bạn hạn chế tối đa tình trạng này. Nếu hiện tượng này xảy ra thường xuyên và ảnh hưởng đến sức khỏe, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.